18 Eki 2019

Nuri Pakdil kimdir?

Nuri Pakdil, 1934 yılında Kahramanmaraş'ta doğdu. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mezunu olan yazarın ilk çalışmaları şiir ve deneme türleri Maraş'ta Demokrasiye Hizmet gazetesinde yayınlandı. Lise yıllarında Hamle adında bir dergi çıkaran yazar, 1964 yılında İstanbul'da bir haftalık dergide sanat sayfaları düzenledi.

Nuri Pakdil, Şubat 1969 yılında Edebiyat dergisini ve 1972 yılında Edebiyat dergisi yayınlarını kurdu. Edebiyat dergisi yayınlarının ilk kitabı ise Batı Notları olmuştur. Edebiyat dergisi yayınları 1972-1984 yılları arasında 18'i Nuri Pakdil imzasını taşıyan yaklaşık 45 kitap yayımladı. 28 Şubat 1997 yılında tekrar Edebiyat Dergisi yayınlarından kitap yayımlamaya başlayan Nuri Pakdil'in yayımlanan 5 kitabının yeniden çalışılmış basımı ve 12 yeni kitabının ilk basımları yapılmıştır. Nuri Pakdil, Kasım 2014'te Necip Fazıl Saygı Ödülü'nün ilkini aldı.

Nuri Pakdil Kitapları

Harikalar Tablosu / Prevert, Oyun/Çeviri, Temmuz 1974

Ay Operası / Prevert, Şiir/Çeviri, Nisan 1975

Biat II, Deneme, Ocak 1977

Bağlanma, Deneme, Şubat 1979

Bir Yazarın Notları II, Deneme, Aralık 1980

Put Yapımevleri, Oyun, Nisan 1980

Biat III, Deneme, Nisan 1981

Anneler ve Kudüsler (Şiir)

Bir Yazarın Notları III, Deneme, Mayıs 1981

Kasırganın Çatırtıları / Guillevic, Şiir/Çeviri, Mayıs 1981

Bir Yazarın Notları IV, Deneme, Eylül 1982

Kalbimin Üstünde Bir Avuç Güneş, Oyun, Haziran 1982

Edebiyat Kulesi, Deneme, Şubat 1984

Sükût Sûretinde, Şiir, Şubat 1997

Derviş Hüneri, Deneme, Mart 1997

Batı Notları, Gezi-İzlenim, Mart 1997

Arap Saati, Deneme, Mayıs 1997

Umut, Oyun, Haziran 1997

Ahid Kulesi, Şiir, Haziran 1997

Korku, Oyun, Ağustos 1997

Klas Duruş, Deneme, Ekim 1997

Arap Şiiri (Güldeste) I, Şiir/Çeviri, Haziran 1998

Arap Şiiri (Güldeste) II, Şiir/Çeviri, Haziran 1998

Kalem Kalesi, Deneme, Ekim 1998

Bir Yazarın Notları I, Deneme, Mart 1999

Osmanlı Simitçiler Kasîdesi, Şiir, Temmuz 1999

Otel Gören Defterler 1: Çarpışan Sesler, Deneme, Aralık 1999

Otel Gören Defterler 2: Yazının Epik Resmi Çekildiği Sırada, Deneme, Mayıs 2000

Otel Gören Defterler 3: Büyük Sorgu, Deneme, Kasım 2001

Otel Gören Defterler 4: Simsiyah, Deneme, Nisan 2002

Otel Gören Defterler 5: Ateş Hattında Harf Müfrezeleri, Deneme, Ocak 2003

Otel Gören Defterler 6: Yazmak Bir Mûcize, Deneme, Haziran 2005

Kudüs Şairi Nuri Pakdil'in Şiirlerinden Bir Kaç Tanesi

Güz suları bizim şehrin önünden akar
Kış savunması
Bizim şehir üs öbür şehirlere
Dakka şimdi bir doğu kamerası
Ölümü çeken

Geleceği parmakların bir bir gösterdi
Yeşil bir harmani dizlerinde
Çek denizi aradan
And anıtları koy
Eski çağ taşlarının üstüne
Yeni çağ silahları üstüne

Eylem öğlesi
Gül kurularını birbirine bağladık
Ekmeğimize bulaşan çağın hakkını
Kitabı açarak
Yonttuk

Soluğunda gül kokusu
Okunan ve bitmeyen bir sayfa
Gibi
Beni çeker bir girişime

Daha dinç ötede
Gerçekte olduğundan daha parlak
Yeresel
Otuzüç katlı bir yapı gibi
Damarlarımızda dolaşan kan gibi
Hamid çizgisi

II

At ipi atladı
Kitap soluyan atlar
Çocuk atı çağırdı
At çocuğu tanıdı

Denizi çek annemin başörtüsüyle ey sevgili
At geçer o zaman denizi

Bilirsiniz ormanlarla sonsuz bir at gelir
Görmüşsünüzdür çocukların rüyalarında da gelir
Biner ona
Sünnetçi

Cezair'de atlarla gidilirdi
Babam atla bağa gelirdi
Yeni Ali
Paris’i atla dolaşacak

İyi binen ata
Bir solukta geçer Hazer’i
Yavaş yavaş ingiliz
Tuzağına düşer at süren yiğitlerin

III

Tûr Dağını yaşa
Ki bilesin nerde Kudüs
Ben Kudüs’ü kol saatı gibi taşıyorum

Ayarlanmadan Kudüs’e
Boşuna vakit geçirirsin
Buz tutar
Gözün görmez olur

Gel
Anne ol
Çünkü anne
Bir çocuktan bir Kudüs yapar

Adam baba olunca
İçinde bir Kudüs canlanır

Yürü kardeşim
Ayaklarına bir Kudüs gücü gelsin

(Ocak 1972)

IV

Narin bir üzüm anne yüreği
ağlaması çocuğun
çöl tülbent üstünde
sarar onunla anne yüreğini

Çocuk harita
anne çocuğun gözleriyle bakar
uyur çocuk
anne bekçi daim

Sokaklar dar mı
boğulur anne
bu atlar
geniş alan isterler

Çocuk koşar
ardından K da
insanın yüreğinde bir parça Kudüs vardır yani K
anne şimdi eline aldığı yüreğini yerine bırakır

Irmak yatağıdır
çocukların cepleri
bilmeyiz bütün ırmaklar sabahları
akşamları çocuk ceplerindedir

Erişince kelime beyi
çocuğun etine
pamuk gibi yumuşak olur o dağ
anneler her yerde o dağı ararlar

Dener çocuk
öndeki çocuk boynu mitralyözdür
toz kalktı mı ayaklardan
Alttaki çocukla birlikte ikisi de attır

Doğudan mı batıdan mı
yürüyen bir çocuk göreceğiz Kudüse
ben çok önce çıktım doğu’dan
anneler her yerde ararlar beni

Çocuk akdeniz görmüş
her ülkede bulunan
bir
K’dır

Büyüyor elinde bomba
bombanın gerçeği yumuk çocuk eli
ama çocuk
aykırı görülür ölüme

Ölüm de yasadır
artar K
annelere sunu günaydın
çocuk önder

(Kasım 1973)

V

Mavi ışın dolanır anne gömleğinde
bal arısı deniz suyu
tayfı çocukların
gözetir kudüsleri

Kar yağmaz uçar anne gözlerinden
anne eli ovadır
oynayınca çocuk
daha genişler

Kudüse şiir gömlek dikişi annenin
gösterir yönümüzü iğneden çıkan ipliğin konumu
kare ya dikdörtgen
annenin çocuk yanağındaki izi

*

Düşününce anne
kudüsler yakınlaşır
bir tanrı tanımazın elinde de
kudüs haritası bakar kudüs yaklaşımıyla

Kelime anne dişleri
kiminde otuz iki kiminde otuz üç kelime
çocuk bu kelimeleri
öğrenerek yaş alır

Tapınakla yürek arasında en canlı ilişki
yüreğimiz sıkışınca
anladık
el aksa’dan bir taş düşürülmüştür

İnsan
soyaçekim
göğe yansır umudu
baktıkça aynada

Ve çocuk gülünce
ışır el aksa
el aksa bilir ki
çocuk koyacak o taşı

Ki biraz kirazdır ki biraz silâhtır
çocukların
gözleri
parmakları

Getirince baba
kudüsü özümleyen ekmeği
yeniler anne andını
kirazın ve silâhın üstüne

Deniz kabartısıyla
aynı andadır anne andı ve çocuk solunumu
bilir baba
toprağı süren makinanın hüzünle kudüsü söylediğini

Ağıt yakışmaz
şiire ve çocuk yüzlerine
ki çocuk yüzleridir getirir bizlere
gereğini bağımsızlığın

İlerler zaman
kudüs koşusunda
ancak anlar
çocukların daim önde olduklarını

(Şubat 1974)