19 Şub 2021
Güncelleme Tarihi: 19 Şub 2021 11:43:46

Regaip; dilimizde kandil geceleri dediğimiz mübarek gecelerden birisidir. Hicrî takvime göre, Recep ayının ilk cuma gecesi Regaip kandili olarak bilinir. Bu gecede Rabbimizin kullarına rahmet, merhamet ve bağışlanma ihsan etmesi umulur. Bu yıl Regaip kandili 26 Ocak Perşembe gününü 27 Ocak Cumaya bağlayan gece ihya edilecek.

Regaib ne demek?

Regaip, Arapça bir kelimedir ve "re-ğa-be" kökünden gelmektedir. "Re-ğa-be" kelime olarak, herhangi bir şeyi istemek, arzulamak, ona karşı meyletmek ve onu elde etmek için çaba sarf etmek anlamlarına gelmektedir.

Kelime anlamı itibariyle de bu gecede Yüce Allah’ın, kendisine rağbet duyacak kullarına bol bol rahmet edeceği, çokça bağışlayacağı ve isteklere cömertçe karşılıkta bulunacağı ümit edilir.

Regaip kelimesi Kur'an'da geçmemektedir. Ancak "reğabe"den türemiş olan birtakım kelimeler, Kur’an’da sekiz yerde geçmekte ve "reğabe"nin ifade ettiği anlamda kullanılmaktadır (el-Bakara, 2/ 130; en-Nisa, 4/ 127; et-Tevbe, 9/59,120; Meryem, 19/46; el-Enbiyâ, 21/90; el-Kalem, 68/32; el-İnşirah, 94/8).

Resûlullah üç aylara girince sıklıkla şu duayı yapardı:

اَللّهُمَّ بَارِكْ لَنَا فيِ رَجَبٍ وَ شَعْبَانَ وَ بَلِّغْنَا رَمَضَان

Ey rabbimiz! Recep ve Şaban’ı mübarek eyle, bizi Ramazan’a ulaştır.”(Taberânî- Evsat/ IV/ 189; Beyhakî- Şuab/ V/ 348. Krş. Ahmed- I- 259)

RAGAİB KANDİLİNDE NE OLMUŞTUR? 

Regaip Kandili ’nde ne olduğu ve Regaip Kandili anlamı hakkında farklı görüşler ileri sürülmüştür.

- “Hz. Peygamberin ana rahmine düştüğü gece” şeklinde bir görüş vardır. Başka bir görüşe göre de,

-“Hz. Peygamber (sav)’in babası Abdullah ile annesi Âmine’nin evlendikleri gecedir” denilmiştir.

Ancak tarihi kaynaklar, bu olayların Regaip gecesinde vuku bulmadığını, Hz. Peygamberin anne karnında olduğu bir sürece denk gelmiş olabileceğini beyan ederler. Zira Hz. Peygamber (as), Rebiyülevvel ayının on ikisinde, pazartesi gecesi dünyaya gelmiştir. Bu tarih, miladi takvime göre 20 Nisan 571 yılına tekabül etmektedir. Regaip Kandilinin tarihi ile Allah Resulünün doğum gecesi mukayese edildiğinde, normal bir insanın doğum süresinden daha erken bir süreye denk gelmektedir. Yapılan hesaplamalara göre 8 ay 10 gün veya 17 gün gibi bir süre çıkmaktadır. Bu durum erken doğum anlamına gelir. Ancak tarihi kaynaklarda buna dair herhangi bir ibare geçmemektedir.

Regaib Kandili Nedir Önemi -Dindeki Yeri 

Regaip Kandili, Hicri takvime göre haram aylardan Recep Ayı’nın ilk Cuma gecesinde ihya edilir. Bu gecede Yüce Allah’ın, kendisine rağbet edecek kullarına bol bol rahmet edeceği, çokça bağışlayacağı ve isteklere cömertçe karşılıkta bulunacağı ümit edilir.

Kur’an-ı Kerim’de “Regaip gecesi”, “Regaip Kandili” vs. şeklinde bir ibare geçmemekle birlikte Kur’an-ı Kerim’de ismen zikredilen tek bir gece vardır. O da : “Kadir Gecesi’dir.’’ Kadir Suresi’nde “ليلة القدر” şeklinde geçmektedir.

Hz. Peygamber zamanında da “Regaip Kandili”, “Regaip Gecesi” şeklinde bir isimlendirme olmamış ve günümüzdeki şekliyle kutlamalar yapılmamıştır. Peygamber (as)’dan sonra tabiin veya tebeu't-tâbiîn dönemlerinde de “Regaip Kandili” adı altında kutlamalar yapılmamıştır. Bu tarz kutlamalar, 11. yy’de ortaya çıkmıştır. İlk olarak 1056 yılında Kudüs’te, ardından 1087 yılında Bağdat’ta kutlanmaya başlanmıştır.

Regaip Kandilinde Neler Yapılmalı?

Halk arasında Hz. Peygamber (sav)'in bu kandil gecesine özel on iki rekât namaz kıldığı kabul yaygınlaşmiştir. Fakat bu rivâyetlerin herhangi bir dayanağı yoktur. Müslümanlar arasında, Regaib Kandili'nde 12 rekât namaz kılma alışkanlığı, ilk kez 12. yüzyılın başlarında görülmüştür. Namazın kılınması, fıkıh alimleri arasında tartışma konusu olmuş, Ulemanın çoğunluğu, esasında böyle bir namazın olmadığı kanaatinde ittifak etmişlerdir.  Söz konusu 12 rekatllik namaz şu mevzu (uydurma) hadise dayanmaktadır ;

“Allah’ın Rasûlü (as) Recep ayında tutulan orucun faziletini zikrettikten sonra, şöyle devam etti:

‘O ayda bulunan ilk Cuma gecesinden gafil olmayın. Zira o, meleklerin regaib diye adlandırdıkları bir gecedir. Kim Recep ayının ilk Perşembe gününü oruçla geçirir ve o günün akşam namazı ile yatsı namazı arasında on iki rekât namaz kılarsa, Allah (ac) o kişinin günahlarını mağfiret eder.’’ (Ebu Şame El-Baisu Ala inkari’l-Bida’i ve’l-Havadisi 39, 40)

Bu hadis ile alakalı alimlerin bazı görüşlerini nakletmek istiyoruz:

İbnü’l Cevzi (r.ha): “Bu hadis, Allah Rasûlü adına uydurulmuş bir hadistir. Ravi olarak geçen Ali bin Abdullah ibni Cahdami, ilim ehli tarafından itham edilip yalancı sayılmıştır.” (İbnu’l-Cevzi El-Mevdua 2/125, 126)

 İmam Nevevî, Peygamberimizin Ebû Derda (ra)’ya söylediği diğer bir söze dayanarak; uydurma olan hadiste geçen “Regaib” denilen namazın bilittifak mekruh olduğunu söylemekte, bunun bid’at ehlinin uydurdukları münker bir bid’at olması hasebiyle uyduranlara lanet okumaktadır.”

Bunlarla beraber, bu geceye özel bir namaz tayin etmemek şartı ile; çokça nafile namaz ve kaza namazları kılmakta elbette ki bir sakınca yoktur.

Peki Regaib kandilinde Ne Yapılmalı? 

  • Müslümanlar bu tarz gün ve geceleri Allah’a yakınlaşmak ve bağışlanmak için fırsata dönüştürmeli ancak bu geceleri adeta kutlama geceleri şekline dönüştürüp ibadet maksadının dışına çıkmamalıdırlar.
  • Yukarıdaki bahsettiğimiz tehlikelerden biri olan, “yalnızca bu geceye özel ibadet ve tevbe” şeklindeki bir yaklaşımdan uzak, samimi bir şekilde Allah’a yönelmeli, bu geceden gafil kalmayıp geceyi ibadetlerle geçirmeli ve bu gecede yakalanan halin, hayatın kalanında da devam ettirilme çabası güdülmelidir
  • Geçmiş yılların muhasebesi yapılmalı ve nasuh bir tevbe ile tevbe ederek, bundan sonraki hayatını Allah’ın rızasına uygun bir şekilde yaşama kararı alınmalıdır.
  • Bu gecede, iman ederek girdiğimiz bu dinin, giriş bileti konumundaki kelimesi olan “La ilahe illallah’ın gerçek manası üzerinde düşünülmeli ve hakiki imana ulaşmanın yolları aranmalıdır.

Kelime-i Tevhid Nedir? Kelime-i Tevhidin Anlamı ve fazileti” 

Regaip ne demektir? Regaip Kandili'nde Neler Yapılmalı?

REGAİP KANDİLİNDE YAPILACAK İBADETLER 

  • GÜNDÜZ ORUÇ TUTMAK

Recep ayının ilk Cuma gecesi olarak ihya edilen Regaip kandilinde gündüzü oruçlu olarak geçirmek Allah dostları tarafından tavsiye edilmiştir. Bu oruç perşembe ve cuma olmak üzere 2 gün tutulacağı gibi yalnızca Cuma günü tutulmasını uygun görenler de olmuştur.

  • KAZA NAMAZI VE NAFİLE NAMAZ KILMAK

En mühim hususlardan biri, namazdır. Kişi bu mübarek gecelerde eğer beş vakit farz namazlarını tam eda edemiyorsa bundan sonra daha çok dikkat etmeye niyet etmelidir. Hak dostları bu gecede namaz kılmanın önemine dikkat çekmişler ve namaz borcu olanların kaza namazı kılmalarını tavsiye etmişlerdir. Bunun yanı sıra nafile olarak duha, evvabin, hacet ve teheccüd namazları da kılınabilir.

  • KUR'ÂN-I KERÎM OKUMAK

Ebû Ümâme(ra), ben Resûlullah(sav)’i :

Kur’an okuyunuz. Çünkü Kur’an-ı Kerim, kıyamet gününde kendisini okuyanlara şefaatçi olarak gelecektir” buyururken işittim, demiştir. (Müslim- Müsâfirîn-252)

Abdullah İbni Amr İbni Âs radıyallahu anhümâ’dan rivayet edildiğine göre, Nebî sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:

 “Her daim Kur’an okuyan kimseye şöyle denilecektir: Oku ve yüksel, dünyada tertîl ile okuduğun gibi burada da tertîl ile oku. Şüphesiz senin makamın, okuduğun âyetin son noktasındadır.” (Ebû Dâvûd- Vitr-20)

  • TEVBE İSTİĞFAR ETMEK

Kur'an-ı Kerîm'de Rabbimiz ; "Rabbinizden bağışlanma dileyin. Doğrusu O, çok bağışlayandır " (Nuh, 71/ 10) buyurur.

Peygamber Efendimiz günahsız olmalarına rağmen her daim istiğfara devam etmiş ve ümmetini de istiğfara teşvik etmiştir. (Buhârî- Deavât- 3; Tirmizî- Tefsîru Sûre- 47/1; İbn Mâce-Edeb- 57).

Bir günah işlendiği vakit, bunda ısrarcı olmamak, hemen tövbe-i istiğfarda bulunmak vaciptir. Peygamberimizin deyimiyle, "(Günahından dolayı samimiyetle pişmanlık duyup) İstiğfâr eden kimse günde yetmiş defa da günah işlemiş olsa bunda ısrar etmiş sayılmaz." (Tirmizî- Deavât-107).

  • DUÂ ETMEK

Bu mübarek geceler, rabbimize dua ve yakarışta bulunma zamanlarıdır.

Kullarım sana beni sorduklarında, şüphesiz ben onlara çok yakınım. Bana dua ettiklerinde dualarına icabet ederim.” (Bakara sûresi/186)

Hz. Âişe şöyle dedi:

’Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem özlü duaları sever, özlü olmayan duayı yapmazdı.’’ (Ebû Dâvûd, Vitir 23)

  • SADAKA VERMEK

Allah yolunda infakta bulunup sadaka vermenin kişiyi pek çok tehlike ve belâlardan koruyacağı, buna ek olarak da sadaka sahibini muhabbetullah’a nail edip Allah’a yakınlaştıracağı hatırdan çıkarılmamalıdır. Bu istisna geceler de sadaka vermek için  en güzel vesilelerdir.

Yarım hurmayla da olsa cehennem ateşinden korunun, onu da bulamazsanız güzel ve hoş bir söz ile korunun.” buyururdu. (Buhârî- Edeb- 34)

  • ALLAH’I ÇOKÇA ZİKRETMEK

Mübarek geceler de Rabbimizi zikretmeye daha çok önem verilmelidir.

‘’Rabbinin ismini zikret ve bütün varlığınla O’na yönel.” (el-Müzzemmil, 8)

“Allâh’ı sevmenin göstergesi, Allâh Teâlâ’yı zikretmeyi sevmektir.” (Suyûtî- el-Câmiu’s-Sağîr- II/ 52)

Regaip Kandili Ne Zaman 2022

2022 yılı Regaip Kandili ne zaman sorusu üç aylar yaklaştığında tüm müslümanlarca merak edilen bir konu haline gelir. Bilindiği üzere, 2020 yılında şubat ayının 27. Günü Perşembe’yi Cuma’ya bağlayan gece Regaip Kandili idi. 2021 yılında ise yine şubat ayının 3. Günü, Perşembe’yi Cuma’ya bağlayan gece, regaip kandili olarak ihya edilecek.

En Güzel Regaip Kandili Mesajları

Kandil gecelerinde, insanlar arasında, en güzel Regaip kandili mesajları bulma ve birbirlerine atma telaşı başlar. Bu şekilde, halk arasında yoğun bir mesaj trafiği yaşanmaktadır. Herkes birbirinin kandilini tebrik etmektedir.

Sahabe arasında bu tarz bir kutlama yoktu. Günümüzde ise namaz dahi kılmayan birçok insan, bu gecede herkese kandil mesajı göndermeyi adeta farz gibi görmekte, cevap göndermeyeni veya mesaj atmayanı da kınamaktadır.

Peki halk arasında yaygın olan şekliyle yapılan mesajlaşmalar doğru mudur, dinde yeri var mıdır?

Öncelikle dinimizin yüklediği böyle bir görev yoktur . Ve ayrıca böyle bir geceyi ibadetle, muhasebeye ve istiğfar ile geçirmek yerine vaktin bu tür mesajlarla geçmek varken, gecenin bir kısmının bu şekilde bir uğraş ile gafil geçirilmesi uygun değildir.

Regaip kandili için mesaj atmanın dinde bir yeri yoksa da, müslümanlar birbirlerine regaib gecesini hatırlatmak ve o geceyi ihya etmeyi tembihlemek amacıyla mesaj atacaklarsa bu kimselerin kandil gecesinin öncesinde yani gündüzünde atmaları ve kendilerini kandil gecesinde mesaj atmak ve okumakla meşgul etmemeleri gerekmektedir.

  • Allah’ım, sana dua edilince kabul ettiğin, bir şey istenince verdiğin, musibet ve sıkıntıların kalkması istenince kaldırdığın ismin hürmetine, senden yardım diliyoruz. Allah’ım, kalbimizi ve amelimizi gösterişten, dilimizi yalan sözden, gözümüzü hıyanetten muhafaza et! Allah’ım, bizi ilimle zenginleştir, hilm ile süsle, takva ile şereflendir! Rabbim bu gecenin hürmetine dualarımızı kabul eyle…

Tüm İslam aleminin Kandili mübarek olsun..